-
1 не только ..., но и ...
гына түгел,... да -
2 не только
-
3 не случайно
тикмәгә генә түгел, юкка гына түгел, очраклы гына түгел -
4 недаром
нареч.юкка (бушка) гына...мау, юкка гына... түгел, сәбәпсез түгел, берәр максат белән -
5 неспроста
нареч.; разг.юкка гына түгел, бушка гына түгел, юкка...мау, бушка... мау -
6 не
I частица1) отриц. при гл....ма2) при неопр. ф. гл....а алмау3) ( при противопоставлении) түгелне брат, а друг — абыйсы (энесе) түгел, ә дусты
4) (при неопределённом, неполном отриц.) түгелпиджак не пиджак, пальто не пальто — пиджак дисәң пиджак түгел, пальто дисәң пальто түгел
5) (при выраж. утвердительного знач.)...ме6) (при огранич. утверждении)не без —...мыйча түгел, шактый...п
чуть (едва) не... — аз гына...мау, аз гына,...мый калу,...а язу
он едва не погиб — ул аз гына һәлак булмый калган, ул һәлак була язган
едва ли не... —...мавы шикле;...вы бик мөмкин
•- не то..., не то...
- не только
- не только..., но и...
- не что иное как...
- тем не менее
- хотя и не..., но... II(всегда ударное, в сочет. с предлогами является отделяемой частью мест. "некого", "нечего") юкне к кому и некому приехать — килерлек кеше дә, килә торган кеше дә юк
-
7 недавний
-яя; -ее1) күптән түгел генә булган, якын арада гына булган2) күптән түгел генә [әле]... булган; баягынедавний школьник — күптән түгел генә әле мәктәп укучысы булган [кеше]
-
8 не-
исемнәр һәм сыйфатлар ясый, тубәндәге мәгънәләрне белдерә:недобрый — усал, явыз, яман
невысокий — тәбәнәк; түбән
2) билгесе, сыйфаты чикле булган, тулы булмаган каршы мәгънәненевнимательный — игътибарсыз, дикъкатьсез, саксыз
неглупый — шактый акыллы; акыллы гына; акылсыз түгел, башсыз түгел
неплохой — начар булмаган, шактый яхшы, яхшы гына, ярыйсы гына; начар түгел
необоснованность — нигезсезлек, дәлилсезлек
нечестный — намуссыз, гаделлексез
-
9 только
1) частица огранич. бары, нибары, фәкать, гына, тик... гына2) союз временной белән, белән үк,...кач үк,...гач такак только доедешь, напиши нам — барып җиткәч үк безгә яз
3) союз против. әмма, ләкин, тикя пойду, только не сейчас — мин барам, ләкин хәзер түгел
4) частица усил. (с "бы" выражает желание) гына... инде5) частица усил. гына6) нареч. (ещё, пока ещё) гына әле, генә7) нареч. ( совсем недавно) әле генәтолько приехал, а уже тянет домой — әле генә килдем, ә өйгә кайтасы килә
•- только что -
10 недалёкий
-ая; -ое1) якындагы, якын; ерак түгел2) күптән түгел генә булган, якын арада гына булган3) только кратк. ф....дан ерак түгел,...га якын4) перен. акылга сай[рак]недалёкий человек — акылга сай[рак] кеше
-
11 не что иное как ...
...дан башка бернәрсә түгел;... гына, башка берни түгелэто не что иное как насмешка — бу мәсхәрәләү генә, башка берни түгел
-
12 немного
нареч.аз [гына], бераз, беркадәр, берникадәр; күп түгел -
13 ничего
нареч.; разг.1) ( довольно сносно) ярыйсы [гына], бертөрле2) в знач. сказ. ( пусть) ярый, ярар; ( мало что значит) зарар (зыян) юк, берни түгел; ( все равно) барыбер, берни түгел, исе дә китмипусть придёт, ничего — берни түгел, килә бирсен
• -
14 все
I мн.; см. весь I II всёнареч.; разг.1) ( постоянно) һәрвакыт, һәркайчан, гел, һаман2) ( до сих пор) һаман, әле дә булса3) ( только) тик, бары тик, фәкать... гына4) в знач. частицы усил. торган саен, барган саен, тагын да...рак5) в знач. союза против. ( однако) әмма, ләкин, шуңа карамастанкак ни старайся всё зря — ничек кенә тырышмасын, әмма бушка
•III всёс; см. весь I -
15 недавно
нареч.күптән түгел генә, бая гына; якын (шушы) арада гына, яңарак кына -
16 недолго
нареч.1) аз [гына], аз вакыт, озак (күп)...мау2) в знач. сказ.; разг. озак түгел -
17 недурной
-ая; -ое1) ( неплохой) шактый яхшы, яхшы гына; начар түгел2) ( довольно красивый) матур (сылу) гына, чибәр (күркәм) генә -
18 неплохой
-ая; -оеначар булмаган, шактый яхшы, яхшы гына, ярыйсы гына; начар түгел -
19 ни много ни мало
нәкъ, төгәл; күп тә түгел, аз да түгел; таман гына -
20 приличный
-ая; -ое1) ( пристойный) әдәпле, тәрбияле2) разг. ( довольно хороший) яхшы гына, шактый яхшы; юньле; начар түгел; (напр. о сумме) шактый зур (югары)
- 1
- 2
См. также в других словарях:
гына — КЫНА – кис. 1. Ике яки берничә предмет, эш яки хәлнең берсе генә булу булмауны аңлата: бары, тик, фәкать 2. Бөтенләй, гел, тулысынча аяк асты су гына. Байтак, шактый ярыйсы гына зур. Интенсив, еш бирә генә бит. анда кемнәр генә юк нигә генә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аеру — 1. Бөтенне яки тоташ нәрсәне ике яки берничә кисәккә, өлешкә бүлү, ике яки берничә итү 2. Ике яки берничә нәрсә арасында чик булдыру; әйберләрне бүлеп кую. Төркем булып бергә торган әйберләр яки кешеләр арасыннан юл яру, як якка тайпылдырып, ачык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бәлки — терк. 1. Капма каршы мәгънәле тиңдәш кисәкләрне яки җөмләләрне теркәү өчен кулланыла; ә, ләкин кушканга гына түгел, бәлки аң белән эшләргә 2 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бер — I. 1. 1 саны һәм цифры. Шул сан исәбендәге микъдар. Парның сыңары 2. Үзе генә, бердәнбер, ялгыз 3. Фигыль алдыннан килгәндә: бер тапкыр 4. бер тиен дә бирмәде 5. бик көр, көтүдә бер сыер 6. кергән бере бетә тора 7. с. күңелләр бер булса... шәһәр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
зарури — с. 1. Зарур 2. Очраклы гына түгел, закончалыклы, әйбернең үз табигатеннән чыгып барлыкка килә торган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бераз — рәв. 1. Аз гына, зур булмаган күләмдә, күп түгел. Күпмедер вакыт, озак түгел 2. Беркадәр, билгеле бер дәрәҗәдә, җиңелчә генә, аз аз гына … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яшь — I. с. 1. Балигъ булмаган, өлгермәгән; бала яшендәге. Урта яки олы яшькә җитмәгән. Балаларны ата анасыннан аерып күрсәткәндә фамилия алдыннан әйтелә 2. Тәҗрибәсез 3. Яңа гына, күптән түгел үсеп чыккан; җитлекмәгән (үсемлек тур.). Яңа оештырылган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сүрән — (СҮРӘНЛЕК) (СҮРӘНЛӘНҮ, СҮРӘНӘЮ) – 1. Кызу түгел, эсселеге ким (мич, кояш, көн һ. б. ш. тур.) 2. Көчле түгел, тонык, йомшак (яктылык һ. б. ш. тур.) 3. Бераз гына чи калган, уңмаган (ипи, мич ашлары тур.) 4. күч. Әкрен, сүлпән, пассив, эленке… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тар — 1. Иң үлчәме зур булмаган, киң түгел (озынча өслеге, мәйданы булган нәрсәләр тур.). Иң үлчәме уртачадан кечерәк яки озынлыгына караганда таррак булган (әгъзалар тур.) тар маңгай 2. Сыю яки сыйдыру кыен булган (нәр. б. үзенә сыеп торырга яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яңа — с. 1. Әле генә эшләнгән, ясалган; алынган, бик аз тотылган яки бөтенләй тотылмаган. Элек булмаган, яшәмәгән, күптән түгел барлыкка килгән, күренгән 2. Күптән түгел ачылган, уйлап табылган, китереп чыгарылган, язылган 3. Бик үк таныш булмаган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әле — I. рәв. 1. Хәзер, шушы вакытта. Генә кисәкчәсе белән килеп, яңа гына , күптән түгел дигәнне аңлата 2. Шушы вакытка кадәр, моңа кадәр, хәзергә 3. Әлегә; һаман да (дәвамлы эш процесс тур.) әле кар да эреп бетмәгән II. ӘЛЕ – кис. 1. Боеру, үтенү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге